14 Temmuz 2009 Salı

İSTANBUL'UN İLÇE VE SEMT İSİMLERİ: BAKIRKÖY ADI NEREDEN GELİYOR?

Bakırköy, antik çağlarda, Bizans'ı Avrupa'ya bağlayan ana yol üzerinde kurulmuş bir şehirdi. Bu anlamda İstanbul'un eski yerleşim yerlerinden biri olan Bakırköy'ün tarihi Bizans dönemine kadar geri gitmektedir. Zikredilen dönemde adı "Hepdoman" olan Bakırköy, Bizans'ın son dönemlerinde "Uzunköy" anlamına gelen "Makrohori" ismiyle anılmaya başlanmıştır.

1453 yılında İstanbul'un fethedilmesinden sonra semtin ismi Makrıköy'e dönüşmüştür. 1925'te ulusal sınırlar içindeki yabancı kaynaklı adların değiştirilmesi sırasında bu semtin adı Bakırköy olarak değiştirilmiştir. Bakırköy isminin verilmesini Atatürk'ün istediği bilinmektedir. Sermet Muhtar Alus, Bakırköy ile ilgili şunları söylemektedir: "Makri namıyla bir Rum köyüydü. Makri yerine Bakır denilmesi eskidir. Okuması yazması az olanlar, bu ismi kullanırlardı."

Bakırköy’de En önemli tarihî eserler arasında, Bizans döneminden kalma Fildamı Sarnıcı, 17. yüzyılda yapılan Baruthane, 1875'te Sultan Abdülaziz tarafından yeniden inşa edilen Çarşı Camii ve Çeşmesi, Şifa Hamamı, 19. yüzyılda yaptırılan Bez Fabrikası (Bakırköy Pamuklu Sanayi Müessesesi), Yeşilköy yalıları, Bakırköy evleri, kiliseler, köşkler ve Florya Deniz Köşkü sayılabilir.

Hava, kara, deniz ulaşımı açısından Türkiye'nin en zengin ulaşımına sahip Bakırköy, uluslararası havacılık alanında faaliyet gösteren Atatürk Hava Limanı ile büyük bir turizm potansiyeline sahiptir.

Ataköy
Bakırköy ilçesi sınırları içinde modern bir toplu konut kompleksi olan Ataköy'ün eski adı Baruthane’dir. II. Mahmut tarafından burada baruthane yapılmıştır. O zamanlar Ataköy, İstanbul'un dışı sayıldığından dolayı baruthane yapımı için uygun bir alan olarak görülmüştür. 1950 yılında Emlak ve Kredi Bankası bu bölgeye 50-60 bin nüfusun barınabileceği bir yerleşim yeri kurmuştur. Yeni yerleşim yerinin adı, Mustafa Kemal'in Atatürk soyadından esinlenerek Ataköy konmuştur.

Basınköy
Bakırköy ilçesine bağlı, Küçükçekmece ilçesi ile sınır komşusu bir sahil semti olan Basınköy, Bakırköy ilçesinin batısındadır. Eskiden "Zümrütyuva" olarak bilinen semte, basın mensupları ve yazarların üye olduğu konut kooperatifi yapılması sebebiyle bu ad verilmiştir.

Florya
İstanbul'un en güzel semtlerinden biri olan Florya semtinin isim kökeni hakkında birçok rivayet bulunmaktadır. Reşad Ekrem Koçu' ya göre; İskender Çelebi Arnavutluk'un Florina Kasabası'ndandı ve inşa ettirdiği bahçeye "Florina" adını verdi. Bu ad zamanla "Florya"ya dönüştü.

Diğer bir rivayete göre ise, 17. yüzyıldan sonra bölge "Flûrya" olarak adlandırılıyordu ve bu adı Florina'dan gelen göçmenler getirmişti. Bazıları da Florya'nın Bizans kökenli "Florion" kelimesinden geldiğini söylerler.

Son bir rivayet ise şudur: Semt, ismini Fülürye denilen bir kuşun adının Rus şivesi ile Florya’ya dönüşmesinden almıştır. Aynı iddaya göre buraya yerleşen Rus göçmenleri, bu semte plaj modasının taşımasında da önemli bir etken olmuştur.

Yeşilköy
Geçmiş dönemlerde adı Ayastefanos olan ve bugün Bakırköy ilçesi sınırları içerisinde bulunan Yeşilköy, Marmara Denizi kıyısında, Bakırköy ile Florya arasında bulunan güzel bir yerleşim birimidir. Semtin sınırlarını güneyde Marmara Denizi, kuzeyde Sirkeci-Halkalı tren yolu ve onun kuzeyinde Atatürk Hava Limanı, doğuda Yeşilyurt batıda ise Florya ve "Belediye Dinlenme Kampı" oluşturmaktadır.

Eski bir Rum köyü olan Yeşilköy, ilk adı olan Ayastefanos'u bir Hıristiyan azizi olan Ayos Stefanos'dan ve onun adına yapılan, ancak günümüze kadar varlığını sürdürememiş kiliseden aldığı söylenmektedir. Evliya Çelebi'ye göre ise "Ayastefanos" adı birçok tarih kitabında, özellikle de Tevârîh-i Âl-i Osmanî’de adından uzun uzadıya bahsedilen İstanbul'un efsanevî kurucusu Madyan oğlu Yanko'nun oğlu Aya İstefan'dan gelmektedir.

Yeşilköy adı semte 1930'da, İstanbul'un idari yapısının yeniden düzenlenmesi sürecinde verilmiştir. Ancak özellikle neden bu ismin seçildiği konusunda sağlam bir bilgi mevcut değildir.

Zuhurat Baba
Zuhuratbaba semti, Bakırköy merkezinin batısında yer almaktadır. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi ile Bakırköy Adliyesi bu semttedir. Zuhuratbaba semti ismini içerisinde türbesi bulunan Zuhurat Baba'dan almıştır. Velilerden bir zat olduğu söylenen Zuhurat Baba’yla ilgili olarak çok ilginç bir efsane anlatılmaktadır: Efsaneye göre İstanbul'un Fethi 'nden önce Topkapı surları ve çevresini, Zuhurat Baba ve arkadaşları koruyormuş. Fatih'in kuşatması sırasında Bizanslılar su kuyularını zehirleyince, Osmanlı ordusunun su ihtiyacını karşılayan mucizevi kişi Zuhurat Baba olmuş .

1 yorum:

  1. Cok tesekkurler bu guzel bilgiler icin Elinize saglik olsun.
    Danimarkadan selamlar
    Cihangir.

    YanıtlaSil